بسیاری از افراد سرماخوردگی را یک بیماری ساده میدانند؛ در حالیکه این عفونت ویروسی میتواند بر بخشهای مختلف بدن تأثیر بگذارد و بهطور موقت یا حتی در برخی موارد، بهصورت طولانیمدت روی شنوایی اثر بگذارد. یکی از مشکلاتی که در دوران سرماخوردگی زیاد گزارش میشود، کاهش شنوایی موقت، احساس گرفتگی گوش، وزوز یا سنگینی صدا است. این نشانهها معمولاً جدی گرفته نمیشود، اما در واقع ارتباط مستقیمی با عملکرد گوش میانی و لوله استاش دارد.
سرماخوردگی باعث التهاب مجاری بینی، سینوسها و حلق میشود. این التهاب بهطور طبیعی به لوله استاش کانالی که گوش را به پشت گلو وصل میکند، منتقل میشود. وظیفه لوله استاش، تنظیم فشار گوش میانی و تخلیه مایعات است. زمانی که این کانال بهدلیل تورم ناشی از سرماخوردگی مسدود میشود، فشار و مایع در پشت پرده گوش جمع شده و نتیجه آن کاهش شنوایی، احساس پری گوش و گاهی وزوز خواهد بود. در چنین شرایطی حتی ممکن است فرد احساس کند صداها «خفه»، «بم» یا «دور» به گوش میرسند.
در بعضی افراد، بهویژه کودکان، این تجمع مایع میتواند خطر ابتلا به عفونت گوش میانی را افزایش دهد. اگر این عفونت درمان نشود یا بهصورت مکرر تکرار شود، ممکن است موجب کمشنوایی دائمی یا آسیب به پرده گوش شود. بنابراین شناخت این ارتباط و اقدامات لازم برای پیشگیری و درمان بسیار مهم است.
در ادامه، دلایل علمی این ارتباط، نشانههای هشداردهنده و نقش کلینیک شنوایی سنجی قلهک در ارزیابی و درمان این نوع کم شنوایی توضیح داده میشود.
چرا سرماخوردگی باعث کم شنوایی می شود؟
سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب و تورم در بافتهای بینی، حلق و سینوسها میشود. اما کمتر کسی میداند که همین التهاب بهطور مستقیم میتواند بر گوش میانی تأثیر بگذارد. گوش میانی از طریق لوله استاش با پشت گلو در ارتباط است. این لوله مانند یک دریچه عمل میکند که وظیفه آن تنظیم فشار هوا در پشت پرده گوش و خروج مایعات اضافی است.
زمانی که فرد سرما میخورد، لوله استاش بهدلیل التهاب مسیر تنفسی دچار انسداد میشود. این انسداد باعث میشود هوا نتواند بهدرستی وارد گوش میانی شود و در نتیجه فشار منفی ایجاد شده و پرده گوش به داخل کشیده میشود. این تغییر فشار همان دلیلی است که باعث احساس سنگینی یا گرفتگی گوش میشود.
پس از ایجاد فشار منفی، مایع در گوش میانی تجمع مییابد. این مایع رسانایی صدا را مختل میکند و صداها را خفه یا نامشخص میسازد. به همین دلیل است که بسیاری از افراد هنگام سرماخوردگی احساس میکنند «گوشم گرفته» یا «صداها دور بهنظر میرسند». در برخی موارد، اگر ویروس یا باکتری به این مایع اضافه شود، عفونت گوش میانی شکل میگیرد که با درد شدید، تب، بیقراری (در کودکان) و کاهش شنوایی همراه است.
التهاب طولانیمدت میتواند حتی سبب کاهش حرکت پرده گوش شود؛ حالتی که در تست تمپانومتری بهوضوح قابل مشاهده است. در برخی بیماران، بهخصوص کودکان، این مایع ممکن است هفتهها باقی بماند و باعث کمشنوایی موقت و اختلال در گفتار یا یادگیری شود.
در موارد نادر، عفونت شدید میتواند به گوش داخلی نفوذ کرده و منجر به لابیرنتیت شود؛ وضعیتی خطرناک که با سرگیجه شدید، وزوز و کمشنوایی ناگهانی همراه است. این حالت نیازمند درمان فوری است.
به همین دلایل، کمشنوایی ناشی از سرماخوردگی مسئلهای نیست که نادیده گرفته شود. در ادامه توضیح داده میشود که چه زمانی باید به پزشک یا کلینیک شنوایی مراجعه کرد.
چه زمانی کم شنوایی ناشی از سرماخوردگی نگرانکننده است؟
در بسیاری از موارد، کاهش شنوایی در زمان سرماخوردگی موقت است و پس از چند روز با کاهش التهاب، برطرف میشود. اما زمانی که این کاهش شنوایی طولانی شود یا همراه با علائم هشداردهنده باشد، باید آن را جدی گرفت. یکی از مهمترین نشانهها این است که اگر بیش از ۱۰ روز از سرماخوردگی گذشته و هنوز گوش گرفته است یا شنوایی به حالت طبیعی بازنگشته، احتمال وجود مایع در گوش یا عفونت گوش میانی بسیار زیاد است.
اگر فرد علاوهبر کمشنوایی، علائمی مانند درد گوش، ترشح، وزوز مداوم، سرگیجه، احساس پری شدید یا تب داشته باشد، مراجعه به متخصص ضروری است. در کودکان، هرگونه بیقراری غیرمعمول، کشیدن گوش، اختلال خواب یا عدم پاسخدهی به صداها نشانه احتمال عفونت است. کودکان بهدلیل ساختار متفاوت لوله استاش، بیشتر در معرض تجمع مایع هستند و کمشنوایی ناشی از آن میتواند بر رشد گفتاری و تحصیلی تأثیر بگذارد.
اگر کمشنوایی ناگهانی، شدید یا یکطرفه باشد، نباید حتی یک روز صبر کرد؛ زیرا ممکن است گوش داخلی درگیر شده باشد و این حالت نیازمند درمان فوری است تا از آسیب دائمی جلوگیری شود. کمشنوایی همراه با سرگیجه نیز نشانه مشکل جدیتر است و باید فوراً ارزیابی شود.
بهطور کلی، کمشنوایی ناشی از سرماخوردگی اگر بیش از یک هفته پایدار بماند یا همراه با درد و علائم عصبی باشد، نیازمند بررسی تخصصی است. در این شرایط، انجام تست شنوایی و تیمپانومتری به تشخیص علت کمک میکند: آیا مایع در گوش وجود دارد؟ آیا پرده گوش حرکت طبیعی دارد؟ آیا عفونت ایجاد شده است؟ پاسخ این پرسشها تنها با ارزیابی علمی مشخص میشود.
در ادامه، نقش کلینیک شنوایی قلهک در تشخیص و درمان این موارد بهصورت کامل شرح داده میشود.
نقش کلینیک شنوایی قلهک در تشخیص و مدیریت کم شنوایی ناشی از سرماخوردگی
کلینیک شنوایی قلهک با بهرهگیری از تجهیزات تخصصی و تیم باتجربه، یکی از بهترین مراکز برای ارزیابی کمشنوایی ناشی از سرماخوردگی است. در این کلینیک، کمشنوایی تنها یک «علائم» نیست؛ بلکه با روش علمی بررسی میشود تا علت اصلی آن مشخص شود. اولین مرحله، انجام تست ادیومتری است. این تست میزان افت شنوایی و شدت آن را مشخص میکند. در کنار آن، تیمپانومتری انجام میشود تا وضعیت فشار گوش میانی و وجود یا عدم وجود مایع پشت پرده گوش بررسی گردد.
درصورتیکه کمشنوایی ناشی از تجمع مایع باشد، متخصص کلینیک روند درمان مناسب را پیشنهاد میدهد که ممکن است شامل دارو، تمرینات تخلیه لوله استاش یا اقدامات درمانی دیگر باشد. اگر عفونت گوش میانی ایجاد شده باشد، درمان دارویی ضروری است. در مواردی که التهاب شدید باشد یا خطر آسیب گوش وجود داشته باشد، ارجاع فوری به متخصص گوشوحلقوبینی انجام میشود.
یکی از مزایای کلینیک شنوایی قلهک پیگیری مرحلهبهمرحله بیماران است. پس از شروع درمان، تستهای تکمیلی انجام میشود تا مشخص گردد آیا مایع گوش تخلیه شده و شنوایی به حالت طبیعی برگشته است یا خیر. این پیگیری بهخصوص برای کودکان اهمیت زیادی دارد، زیرا کمشنوایی طولانیمدت میتواند باعث تأخیر گفتاری شود.
در موارد نادر که سرماخوردگی باعث درگیری گوش داخلی یا افت شنوایی ناگهانی شده باشد، کلینیک قلهک فرآیند ارجاع سریع به متخصص را انجام میدهد تا درمان در کمترین زمان آغاز شود، زیرا زمان در این موارد بسیار حیاتی است.
بنابراین، کلینیک شنوایی قلهک نهتنها کمشنوایی ناشی از سرماخوردگی را تشخیص میدهد، بلکه روند درمان و پیگیری را تا بازگشت شنوایی کامل مدیریت میکند.
نتیجهگیری: سرماخوردگی را ساده نگیرید؛ شنوایی شما اهمیت زیادی دارد!
سرماخوردگی در ظاهر بیماری سادهای است، اما میتواند اثرات قابلتوجهی بر شنوایی داشته باشد. از گرفتگی گوش گرفته تا تجمع مایع، عفونت گوش میانی و حتی در موارد نادر، آسیب گوش داخلی. شناخت این علائم و مراجعه بهموقع به مرکز تخصصی میتواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند.
کلینیک شنوایی قلهک با تجهیزات دقیق و متخصصان شنوایی، بهترین مرجع برای ارزیابی کمشنوایی ناشی از سرماخوردگی است. اگر احساس گرفتگی گوش، کاهش شنوایی یا وزوز بعد از سرماخوردگی دارید، مراجعه سریع میتواند از آسیبهای طولانیمدت جلوگیری کند و باعث بهبود کامل شنوایی شود.
